لرزه گیر سیستم لوله کشی
لرزه گیر سیستم لوله کشی
لرزه گیر ها از جمله تجهیزات بسیار مهم در موتورخانه ها و سیستم های لوله کشی می‌باشند. این اقلام دارای انواع مختلفی هستند و باتوجه به نوع و میزان لرزش باید انتخاب شوند. اما دلیل بوجود آمدن لرزش چیست و چرا باید از لرزه‌گیر استفاده کرد؟
درواقع داخل موتورخانه ها اقلامی وجود دارد که دارای حرکات دورانی می‌باشند. از جمله آنها میتوان به پمپ ها، چیلرها، کمپرسورها و … اشاره کرد. این اقلام با حرکت رفت و آمد خود باعث انجام یکسری فرایندهایی بر روی سیالات می‌شوند. در پی این حرکات، لرزش ها و ارتعاشاتی در سیستم ایجاد می‌شود. برای کارکرد بهتر سیستم و افزایش طول عمر آنها لازم است این ارتعاشات مهار شوند.
تجهیزاتی وجود دارد که قادر به مهارِ لرزش و ارتعاش دستگاه های تولید کننده ارتعاش هستند. به این تجهیزات، ضربه گیر گفته می‌شود. به بیان دیگر وظیفه ضربه گیر، مهار ارتعاش خود دستگاه است. ضربه گیر ساختاری مانند فنر دارد و برای کاهش لرزش آنرا در زیر دستگاه موردنظر قرار می‌دهند.
تفاوت لرزه گیر و ضربه گیر
در بسیاری از مواقع، افراد ضربه گیر را با لرزه گیر اشتباه می‌گیرند و تصور می‌کنند عملکرد هردو یکسان است. درواقع استفاده از هر کدام از این دو دستگاه بسته به هدف شما است. برای کاهش لرزش دستگاه باید از ضربه گیر استفاده کرد و برای مهار لرزش لوله ها می‌بایست از لرزه‌گیر استفاده نمود. ضربه گیرها انواع مختلفی دارند. از جمله رایجترین و کم هزینه‌ترین آنها به عنوان لاستیک های ضربه‌گیر منجیت دار شناخته می‌شوند.
مضرات ارتعاش برای موتورخانه
ارتعاش ها و لرزه ها برای موتورخانه ها بسیار مهم و خطرناک است. در صورت تداوم لرزش می‌تواند مشکلات جدی در سیستم لوله کشی ایجاد نماید. از جمله این مشکلات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ایجاد صداهای بلند و آزار دهنده: لرزش تجهیزات باعث ایجاد صداها و تنش هایی می‌شود. این صداها به سایر بخش ها منتقل شده و در آخر باعث ایجاد مزاحمت برای اهالی ساختمان، مخصوصا اهالی ساکن در طبقات نزدیکتر به موتورخانه می‌شود.
- نشتی: ارتعاش دستگاه ها به لوله و اتصالات و شیرآلات متصل سیستم منتقل می‌شود. در آخر در محل اتصالات مخصوصا اتصالات رزوه‌ای باعث ایجاد نشتی می‌گردد.
- پایین آمدن طول عمر سیستم لوله کشی
مهارکننده ارتعاش
تمامی دستگاه ها و تجهیزاتی که بر روی سیالات فعالیت هایی انجام می‌دهند، مرتعش می‌باشند. این دستگاه ها دارای لوله های ورودی و خروجی هستند که سیالات را انتقال می‌دهند. در اثر ارتعاش این تجهیزات، لرزش به لوله ها منتقل شده و به واسطه لوله به بخش های دیگر منتقل می‌شود. در نتیجه برای حفظ سلامت سیستم باید لرزش ها مهار شود که این کار بر عهده لرزه گیرها است.
لرزه گیر لاستیکی
لرزه‌گیر انواع مختلفی دارد که از جمله رایجترین آنها نوع پلاستیکی می‌باشد. لرزه گیر لاستیکی تلفیقی از فلز و لاستیک است که بخش فولادی آن برای اتصال و بخش لاستیکی آن وظیفه مهار کردن ارتعاش را دارد. این نوع لرزه‌گیر توانایی مهار ارتعاش در دو جهت عمودی و افقی جریان را دارد. همچنین به علت انعطاف پذیری لاستیک به کار گرفته شده در آن، براحتی می‌تواند ارتعاش لوله را دفع نماید. علاوه بر آن به منظور مهار لرزش از آن در خط لوله کار استفاده می‌شود که می‌تواند مستقیما به لوله و یا شیرآلات متصل گردد.
انواع لرزه گیرهای لاستیکی
همانطور که ابتدای متن نیز اشاره شد، لرزه گیر دارای انواع مختلفی می‌باشد که باید باتوجه به لرزش ایجاد شده استفاده شود. ارتعاشات و لرزش های بوجود آمده باتوجه به نوع سیال و دمای آن متفاوت است. برای جلوگیری از آسیب دیدن و کوتاه شدن طول عمر لرزه‌گیرهای لاستیکی لازم است لرزه‌گیری انتخاب شود که متناسب با شرایط دمایی و فشاری سیال جاری است.
به طور کلی 4 نوع لرزه گیر متناسب با دما و فشار سیال وجود دارد. این چهار نوع به شرح زیر هستند:
- لرزه‌گیر مارک زرد: متناسب برای دمای 60 درجه سانتی گراد و فشار 10 بار ( اتمسفر ).
- مارک قرمز: مناسب برای دمای 90 درجه سانتی گراد و فشار 10 بار ( اتمسفر ).
- لرزه‌گیر مارک آبی: متناسب برای دمای 60 درجه سانتی گراد و فشار 16 بار ( اتمسفر ).
- مارک آبی – قرمز: مناسب برای دمای 90 درجه سانتی گراد و فشار 16 بار ( اتمسفر ).
لازم به ذکر است که دما و فشارهای مذکور در فوق، در حالت ماکسیمم بوده و نباید دما و فشار از اعداد گفته شده بیشتر شود. انتخاب غیر صحیح نوع لرزه گیر می‌تواند باعث آسیب رساندن به لاستیک آن و در نتیجه عدم عملکرد صحیح شود.