انواع اتصالات گالوانیزه دنده‌ای
انواع اتصالات گالوانیزه دنده‌ای
اتصالات گالوانیزه دنده‌ای از جمله مهمترین و پرکاربردترین اتصالات در سیستم پاپینگ می‌باشند که وظیفه آنها، آبرسانی در موتورخانه ها و بخش های یوتیلیتی پروژه های صنعتی است. همانطور که می‌دانید تجهیزاتی که از گالوانیزه ساخته شده‌اند مقاومت بالایی در برابر خوردگی و زنگزدگی دارند. اقلامی که زنگزده و خورده می‌شوند، پس از مدتی محل خوردگی سوراخ شده و باعث خرابی سیستم لوله کشی می‌گردند.
اتصالات دنده‌ای نیز باتوجه به آنکه در مواردی کاربرد دارند که همواره در معرض زنگزدگی و آسیب هستند، به یک پوششی نیاز دارند که آنها را در برابر این شرایط مقاوم ساخته و محافظت کند. به همین منظور این تجهیزات بصورت گالوانیزه ساخته میشود. چنین اتصالاتی جهت اتصال به لوله های گالوانیزه مورد استفاده قرار می‌گیرند.
همچنین نحوۀ آرایش لبه های ابتدایی و انتهایی این اتصالات بصورت THREADED می‌باشد. اتصالات دنده‌ای، انواع مختلفی دارد که هر کدام از آنها وظیفه خاصی را در سیستم لوله کشی اجرا می‌کنند. این اتصالات به شرح زیر می‌باشند.
اتصالات گالوانیزه
1. زانویی گالوانیزه (ELBOW):
از اتصالات زانو به منظور تغییر جهت جریان 90 درجه و 45 درجه در سیستم لوله کشی استفاده میشود. اتصالات زانویی گالوانیزه را نمیتوان همانند زانوهای جوشی در زوایای متفاوت برش داد. چراکه در هر دو طرف ورودی و خروجی زانویی دنده خورده است (مادگی). لازم به ذکر است که تمامی زانوهای گالوانیزه تنها از سمت داخل دنده دار می‌شوند. درصورتی که بخواهید از بیرون دنده داشته باشند، باید از مغزی مناسب استفاده کنید.
2. سه راهی (TEE):
نحوه عملکرد این نوع اتصال از نامش پیداست و از آن جهت انشعاب گرفتن از خط اصلی استفاده میشود. اتصالات دنده‌ای سه راهی، خود به دو دسته‌ی اصلی تقسیم میشود که شامل:
- سه راه مساوی: سایز ورودی و خروجی و انشعاب برابر است.
- سه راه تبدیلی: سایز انشعاب از سایز ورودی و خروجی کمتر است.
زاویه بین ورودی-خروجی این سه راهی ها و انشعاب 90 درجه بوده و در زاویه های دیگر موجود نمی‌باشد. این مورد نیز همانند زانویی گالوانیزه از سمت داخل دنده دار میشود. در نتیجه برای ایجاد دنده از سطح بیرون باید از مغزی استفاده کنید.
3. چپقی (STREET ELBOW):
شکل و ظاهر این نوع اتصال شبیه زانویی است اما با این تفاوت که یک طرف چپقی از بیرون دنده شده و طرف دیگر آن از داخل دنده میشود. این نوع اتصال در دو زاویه 90 و 45 درجه موجود است.
از چپقی به منظور تغییر جهت جریان بکار گرفته میشود و برتری آن نسبت به زانویی در زمان و شرایط خاصی است. برای مثال زمانی که سمت دیگر اتصال از داخل دنده شده باشد و آن زمان نمیتوان از زانویی استفاده کرد و باید از چپقی استفاده شود.
4. بوشن (COUPLING):
از دیگر اتصالات گالوانیز، بوشن می‌باشد. از بوشن جهت اتصال دو لوله گالوانیزه به هم، استفاده میشود. همانطور که می‌دانید لوله های گالوانیزه از سطح خارجی، دنده دار می‌شوند. تمامی لوله ها به صورت مادگی بوده و به همین علت نمیتوان دو لوله را به یکدیگر متصل کرد.
به همین جهت به منظور اتصال دو لوله و ادامه خط لوله کشی از بوشن استفاده میشود. بدین شرح که بوشن ها از دو طرف هم به صورت مادگی دنده شده که مناسب برای اتصال به لوله (نری) می‌باشد.
سایر اتصالات دنده‌ای
5. مغزی (NIPPLE):
شمایل کلی این نوع اتصال همانند بوشن است. اما خصوصیتی دارد که باعث ایجاد تمایز میان آن و بوشن شده است. درواقع در مغزی، هردو طرف از بیرون دنده میشود. به عنوان مثال می‌توان از آن برای اتصال بین دو شیر فلکه که هر دوطرف آنها از داخل دنده شده است، استفاده نمود. همچنین از آن می‌توان به تغییر مادگی به نری زانو یا سه راهی استفاده کرد.
6. تبدیل (REDUSER):
از دیگر اتصالات گالوانیزه پر کاردبر در سیستم پاپینگ، تبدیل می‌باشد. از این تجهیز به منظور تغییر سایز در خط لوله استفاده میشود. البته به صورت غیر مستقیم. زیرا یک سمت تبدیل ها از داخل و سمت دیگر از بیرون دارای دنده هستند. درصورتی که لوله ها از هر دو طرف داخل، دنده نمی‌خورد. در نتیجه برای طرف دیگر که تبدیل کاربرد ندارد باید از بوشن استفاده کنید.
7. روپیچ-توپیچ:
جهت ادامه دادن خط لوله کشی از اتصالات روپیچ _ توپیچ استفاده میشود. تفاوت این نوع اتصال با بوشن در این است که بوشن از دو طرف مادگی می‌باشد اما روپیچ _ توپیچ، یک طرف مادگی و طرف دیگر نری دنده شده است.
8. مهره ماسوره (UNION):
سیستم لوله و اتصالات به گونه‌ای طراحی میشود که بتوانند در صورتی که بخشی از این سیستم خراب شد، آن قسمت را باز کرده و تعمیر کنند. برای این منظور از مهره ماسوره استفاده میشود. مهره ماسوره بین دو لوله قرار گرفته و به علت سه تیکه بودن آنها قابلیت تنظیم و باز و بسته شدن دارد. لازم به ذکر است که آب بندی مهره ماسوره از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، از این رو در انتخاب آنها باید دقت لازم را در نظر بگیرید.
9. درپوش گالوانیزه:
خط لوله و اتصالات از جایی شروع شده و در جایی به پایان می‌رسد. برای کور و مسدود کردن این مسیر در قسمت انتها از درپوش گالوانیزه استفاده میشود. همانطور که پیشتر اشاره کردیم، لوله های گالوانیز به صورت روپیچ می‌باشند؛ در نتیجه برای کور کردن این لوله ها باید از درپوش گالوانیزه تو پیچ استفاده شود.
درحالی که برای مسدود کردن اتصالات گالوانیزه و یا شیرآلات از درپوش های رو پیچ استفاده می‌کنند. این نوع درپوش ها با نام پلاگ گالوانیزه PLUG شناخته می‌شوند.